Grootmeester Hein Donner heeft ooit gezegd of geschreven dat zijn onverdiende overwinningen de meest bevredigende* zijn. Na onderstaande partij tegen Wim waren we het er roerend over eens dat mijn winst onverdiend was, maar erg tevreden was ik toch niet. Echter, na de computer-analyse moet ik zeggen dat er achteraf toch wel sprake bleek te zijn van enig inzicht aan mijn kant.

Al vroeg ik de partij verloor ik een kwaliteit, en met bovendien een buitenspel staande loper stond ik voor de vraag of doorspelen nog wel zin had. Ik zag wel wat compensatie: Wims koning stond niet erg veilig, en hij had een zwakke pion op d6. Dat vond ik voldoende om door te gaan, en het werd nog een lange partij. Wel kwam ik steeds moeilijker te staan, maar ik hield stand.

Vanaf zet 47 gebeurden, althans volgens de computer, vreemde dingen. Wim deed een aantal zetten die steeds de winst weggaven, waarna ik steeds zetten deed die de remise (door eeuwig schaak) weer weggaven. Zijn koning stond inderdaad onveilig.

Het duurde toch nog enige tijd voor ik er in slaagde mijn dame in de buurt van zijn koning te krijgen. Wim maakte het kort, maar zijn koning zat dusdanig in een matnet dat ik toch wel gewonnen zou hebben, althans zou hebben moeten winnen.

* Ik kon geen originele bron vinden, en de gegooglede tweedehands versies van deze one-liner geven alle een verschillende kwalificatie aan Donners gemoedstoestand na zo'n overwinning; wel waren alle positief in de overtreffende trap.

Wit: Erik Vos
Zwart: Wim van der Schoor
Hoofddorp, 18 september 2023
Hollands, Leningrader



In de laatste ronde van dit seizoen speelde ik met wit tegen Martin van Zaanen. Al snel kwam ik in een rare stelling terecht, waarin ik niets beters wist te doen dan opportunistisch te gaan spelen. Vrijwel de hele partij had ik het gevoel voor remise te moeten vechten.

Hoe anders was de beoordeling door het duo Fritz 18/Stockfish 14. Op grond van hun waarderingen kan de partij vanaf zet 5 in vijf fasen worden verdeeld:
    1. 5-15 licht tot matig voordeel voor wit,
    2. 16-23 licht tot matig voordeel voor zwart,
    3. 24-33 en 50 remise,
    4. 34-49 groot tot winnend voordeel voor zwart,
    5. 51-55 winnend voordeel voor wit.
    
Opvallend was dat in de eindfase zwart zijn koning geheel vrijwillig op h5 opsloot in een matnet. Na enige tijd zag ik wel de kansen op een mat "van achteren" (Lf7#), maar nooit dat "van voren" (Le2# of Lg4#). En zo eindigde deze enerverende partij tenslotte in een roemloze remise.

Wit: Erik Vos
Zwart: Martin van Zaanen
Hoofddorp, 5 juni 2023
Moderne verdediging

In mijn vorige bijdrage (zie de partij hieronder) memoreerde ik een schitterende partij van IM Manuel Bosboom, die ik kort daarvoor in Wijk aan Zee gedemonstreerd had zien worden. (Inderdaad heeft het eerste team, en in het bijzonder Chenwu, hem inmiddels ontmoet.) Inmiddels heb ik het genoemde boek Chess Buccaneer in mijn bezit, en het lijkt mij aardig deze bijzondere partij hier op te nemen.

Het bijzondere zit hem hierin, dat Bosboom nog in de opening eerst een stuk en daarna een kwaliteit offert, om vervolgens met een toren minder positioneel overweldigend te staan. Zie en geniet!

Wit: Manuel Bosboom (2410)
Zwart: Igor Khenkin (2575)
Haarlem 1997
Slavisch

Afgelopen zaterdagavond was ik in Wijk aan Zee bij een tweetal lezingen annex boekpresentaties in de marge van het Hoogoventoernooi (zoals ik het blijf noemen), onder auspiciën van New in Chess.
Ik kwam voor de tweede lezing (over rekenvaardigheid), maar pikte ook de eerste mee, waarin de excentrieke schaakmeester Manuel Bosboom (het eerste team zal hem waarschijnlijk binnenkort tegenkomen) in het zonnetje werd gezet. Er was net een boek over hem verschenen ("Chess Buccaneer"), en een van zijn mooiste partijen werd besproken.
Het thema van die partij was positioneel offeren, dus op de lange termijn. Vroeg in de partij offerde Bosboom een of twee stukken, om vervolgens rustig verder te ontwikkelen, zijn stelling op te bouwen, en daarmee de tegenstander eerst volledig klem en daarna mat te zetten.

Ik moest aan die partij denken na onderstaande partij, twee dagen later, tegen Ezra. Hij pleegde het bekende loperoffer op h7, dat ik ook al meermalen met succes toepaste in op deze plaats besproken partijen. Maar dit keer gebeurde dat in de Franse Ruilvariant, waarin de zwarte pion op e6 al van het bord is, zodat de loper op c8 kan ingrijpen om direct onheil te verhinderen. Achteraf verklaarde Ezra dat hij het bedoeld had als een positioneel offer, en inderdaad kreeg hij het initiatief in de vorm van een gevaarlijk uitziende aanval op de koningsvleugel. Maar gelukkig bleek zwart voldoende resources te hebben, en kon ik zelfs een damejacht op touw zetten, die mij nog een kwaliteit opleverde, en uiteindelijk de partij.

Wit: Ezra Hulsman
Zwart: Erik Vos
Hoofddorp, 30 januari 2023
Frans, ruilvariant

Na 3 externe partijen en een keer vrijloten was ik een aardig eind omhooggevallen op de ranglijst,
waarbij ik zelfs op de 5e plaats belandde. De laatste keer op dat nivo was al aardig wat jaren geleden.
Een blik op de matrix maakte duidelijk dat ik in de laatste ronde van 2022 het waarschijnlijk
met wit moest gaan opnemen tegen onze fiere ranglijst-aanvoerder Moos van der Veen, en zo ging het ook.

Het begin was wat warrig: Colle tegen Slavisch, maar uiteindelijk werd het een soort Meranervariant
van het Half-Slavisch, een van de vele vertakkingen van het damegambiet.
Het ging lang gelijk op; ik zag kansen op de damevleugel, maar toen zwart dat
stopte met 12... a5 besloot ik tot een doorbraak in het centrum, en werd snel duidelijk dat de strijd
zich op de koningsvleugel zou gaan afspelen.

Zwarts troepen begonnen zich daar samen te ballen, terwijl mijn dame tamelijk buitenspel stond,
zodat ik mij zorgen begon te maken. Na een minder goede zet van zwart 14... Lf4 wist ik een gratis pion te veroveren,
d.w.z. zonder tempoverlies. Achteraf begon het combo Fritz 18+Stockfish 14 mij vanaf deze zet
positieve waarderingen te geven, maar dat wist ik toen nog niet. Ik zag daarentegen een stukoffer
van zwart aankomen, dat ook kwam, en er zeer gevaarlijk uitzag. Later bleek het overigens incorrect te zijn.

Zelf zag ik het somber in. Precies op het moment dat ik alle problemen had kunnen oplossen,
en de computer mij al een score van +3.60 gaf, en daarbij droogjes meldde "Wit gaat winnen",
speelde ik Moos een mat in twee in handen, en dat was het einde van de partij.

Afgezien van dat schoonheidsfoutje die blunder aan het eind ben ik toch redelijk tevreden over deze partij.
Wel is weer eens gebleken, dat het winnen van een (misschien) gewonnen partij niet mijn sterkste punt is.

Wit: Erik Vos
Zwart: Moos van der Veen
Hoofddorp, 19 december 2022
Half-Slavisch, Meraner